 |
| Trị liệu tâm lý là một nghệ thuật wallpaperup.com/531279/Artistic_-_Painting_sky_feather_bird_free_boy_book.html |
27/01/2015
Mấy chục năm về trước, vào ngày tôi gửi
bản thảo cuốn sách thứ sáu của mình, bất chợt, ý tưởng rời bỏ cuộc sống này bằng cách lao mình vào một chiếc xe buýt đang chạy hoàn toàn xâm chiếm tôi. Bước
đến bên vệ đường, nhích thêm một bước, chần chừ, để chiếc xe buýt chạy qua, rồi
lại quyết định quay về nhà. Nhà, nơi mà lúc đó, nếu một trong những đứa con 4,
2 hay 1 tuổi có tỏ ý khinh thường mình như thế nào đi nữa, tôi đã tưởng tượng sẽ
bế nó lên, quẳng vào tường hay ra ngoài cửa sổ ra sao.
Khi trở về, tôi tránh mặt chúng và gọi
cho bác sĩ gia đình của minh. Một tiếng đồng hồ sau, tôi ngồi trong văn phòng
của ông và nói, dù trước đây đã biết về những cảm giác tương tự nhưng chưa bao
giờ chúng lại tràn ngập một cách thực tế rõ ràng như vậy. Một lát sau, sau khi
tôi ngừng run rẩy và đồng ý sẽ đi gặp Jean Franklin, một bác sĩ tâm thần do vị bác sĩ gia đình đề nghị, chúng tôi đồng ý rằng tôi đã đủ “an toàn” để trở về
nhà.
Tôi gặp Tiến sĩ Franklin hai lần trong
tuần đó. Trong buổi làm việc đầu tiên, tôi tiết lộ điều khiến mình bối rối chính là việc cảm giác đó ùa đến theo cách kinh khủng nhất lúc mọi chuyện vẫn,
hay trông có vẻ đang, tốt đẹp. Phần lớn cuộc đời, tôi sống chung với nỗi sợ
rằng mình chẳng thể bao giờ xuất bản được một cuốn sách, và vì vậy, tôi né
tránh hôn nhân để nỗi thất vọng về một cuộc sống văn sĩ vô danh không thể đè
nặng lên người vợ và gia đình. Nỗi sợ này đôi khi đi kèm với giận dữ, trầm cảm
và, một lần cách đây 15 năm, ý tưởng tự sát. Bây giờ, vào tuổi 37, tôi đã có
một cuộc sống tốt đẹp hơn bất kỳ điều gì tôi từng mường tượng. Tôi xuất bản năm
cuốn sách (sau khi đã có tận tám cuốn sách không được xuất bản đến năm 27 tuổi);
cưới vợ và có ba đứa con xinh đẹp, mạnh khỏe. Đời tôi không phải là câu chuyện
thất bại, như người cha của tôi, và cũng chẳng trở nên điên loạn như Robert,
người em trai đã phải vào viện.
Sau bốn tuần trị liệu tâm lý, Ts.
Franklin và tôi đều nhất trí rằng con quái vật trỗi dậy bên trong nay đã lại
yên giấc an toàn. Nhưng bà vẫn khuyến khích tôi tiếp tục đến trị liệu. Bà nói, “Tôi nghĩ anh sẽ thấy nó đáng giá.”
Tôi đến buổi tiếp theo một cách khá miễn
cưỡng. Cùng lúc đó, người em của tôi đang ra vào các khu điều trị và bệnh viện
tâm thần khoảng hơn chục lần mỗi năm, đó là chưa kể bốn năm rưỡi kinh khủng và
tồi tệ trong bệnh viện Creedmoor, khu Queens. Vì thế, xem như tôi đã chứng kiến
những điều tồi tệ nhất mà bệnh tâm thần có thể mang lại. Tôi lo sợ, đi trị liệu
cũng có thể đồng nghĩa với việc phát hiện ra thực tế rằng tôi điên khùng, nỗi
sợ gắn liền với mong muốn được đổi chỗ cho Robert – vì lẽ chẳng phải thực tế
rằng Robert phải nhập viện trong khi tôi được tự do là minh chứng cho việc anh
là vật hiến tế còn tôi phải dối lừa cả thế giới tin rằng mình bình thường hay
sao?
Tuy miễn cưỡng, tôi vẫn đến trị liệu, ba
lần mỗi tuần, suốt sáu năm tiếp theo. Và rồi, 2 năm sau đó, gia đình tôi tan
vỡ, tôi trở thành người cha đơn thân với ba đứa con của mình, tôi vẫn trở lại
và tiếp tục trị liệu, hai lần mỗi tuần, trong 8 năm nữa. Buổi này đến buổi
khác, tôi chia sẻ trong tự do và tin tưởng về mọi thứ, mọi điều – từ những giấc
mơ, ký ức, cho đến những nghi ngờ, sợ hãi – và về những điều được ẩn giấu trong
những khung phòng đóng kín tâm trí tôi. Tôi đến những buôi trị liệu với cùng
nguồn năng lượng, cường độ và một chút vui thú như những gì tôi đưa vào trang
sách: Tôi mang đến nhật ký, thư từ, sách vở, hình ảnh, máy đánh chữ, găng bóng
chày và cả những bản thảo còn đang dang dở. [Đây là bài tập mà thân chủ mỗi ngày mang đến một đồ vật để nói về bản
thân mình – chú thích của người dịch]. Tôi mong nhà trị liệu hiểu mình đến độ có
ngày mang đến cả một núi đồ vật để kể lể, trình bày chất đầy chiếc xe cút kít
đồ chơi của con tôi.
Tôi đến trị liệu, một cách thật từ tốn,
chẳng chỉ đơn thuần nhớ lại những trải nghiệm hay cảm giác đã qua, mà còn để
sống lại chúng. Và hóa ra nó không hề xa lạ với những gì tôi biết khi viết
chuyện viễn tưởng: Khi sáng tạo các nhân vật, tôi để mình cảm nhận những gì họ
cảm thấy hay trải nghiệm, còn ở đây, tương tự, tôi để mình cảm nhận chính cuộc
sống và cảm giác của bản thân. Bằng cách tưởng tượng tái hiện lại một trải
nghiệm, tôi bước đến gần hơn không chỉ với những gì đã xảy ra, những gì tôi đã
cảm nghiệm, mà còn đến với những gì tôi đã lãng quên, chưa cảm thấy, chưa nhìn
ra hay đã từng có thể cảm nhận. Tôi từng lạc lối và sợ hãi như cách những nhân
vật trong truyện lạc lối và sợ hãi, và tôi cũng đã tìm ra cách để tồn tại như
chính những nhân vật của mình. Giống câu chuyện trên trang sách, trị liệu tâm lý
cho phép tôi tìm ra ý nghĩa của thế giới xem ra có vẻ vô nghĩa này.
Và cảm giác này – cảm giác cuộc sống về
căn bản là điên khùng, tàn độc và vô nghĩa – ngay từ ban đầu, bắt nguồn từ
những điều rất căn bản trong tuổi thơ của tôi. Mẹ tôi, một y tá chuyên nghiệp,
là trụ cột của gia đình và cha tôi, một mắt hoàn toàn đui và một mắt mù một
nửa, chẳng làm gì để kiếm sống. Đó là lý do vì sao tôi thường hay chứng kiến mẹ
tôi – một đứa con không mong muốn bị đánh đập thường xuyên bởi mẹ bà – đều đặn
nhục mạ cha tôi.
Năm năm đầu đời, bà thường kéo mũi, tai
tôi, xoắn lại và nói, “Thật đáng tiếc – lẽ ra mày phải là một bé gái!”
Sau khi Robert chào đời, bà bắt đầu mặc váy đầm và sơn móng tay cho nó, từ đó
tôi không còn là đối tượng chú ý của bà. Robert trở thành “đứa con cưng”, còn
tôi là “đứa con ghẻ.” Khi nâng niu đứa nhỏ, bà hay xỉa xói tôi: “Còn mày – ai sẽ yêu mày đây? Mày là thằng
xấu xa và ích kỷ - một tên sát nhân. Sẽ chẳng bao giờ có ai yêu mày được cả.”
Lúc tôi 8 tuổi – ký ức này tôi đã lãng
quên đến tận khi tôi nằm trên trường kỷ trong phòng Ts. Franklin – tôi đã để
dành nhiều tháng trời mua cho mẹ một tấm thiệp Valentine tuyệt đẹp, được ướp
hương với một trái tim bằng vải như tơ tằm, tỉa tót bằng vải ren. Khi tôi đem
tặng bà, bà quăng lại. “Ai cũng có thể mua thiệp”, bà nói. “Nếu mày thật sự yêu tao, mày sẽ tự tay làm
cho tao một cái.”
 |
| Ký ức từ quá khứ tuổi thơ Dude Shin |
Tôi đã giành phần lớn đời tôi hành xử
như thể từ giây phút đó, tôi sẽ không bao giờ được yêu thương vì chính con
người mình, có lẽ tôi sẽ được yêu vì những gì tôi đạt được. Nhưng nếu những gì
tôi đạt được – những cuốn sách của tôi – chỉ là thất bại, thì lúc đó tôi sẽ
chẳng còn tồn tại. Tôi bắt đầu hiểu ra, nỗi tức giận, đã đóng vai trò chẳng hề
nhỏ trong quá trình tôi tồn tại khi cho phép mình sống mà loại trừ cảm xúc ra
khỏi những ồn ào của cuộc chiến liên hồi giữa cha với mẹ (Robert, khi còn nhỏ,
lại chẳng bao giờ tỏ ra giận dữ), không phải là con quái vật như tôi đã được
dạy, và nếu tôi có thể chuyển hướng được cơn phẫn nộ đó (chả lẽ tôi không xứng
đáng có được tình yêu của cha mẹ mình như mọi đứa trẻ khác hay sao?), tách nó
ra khỏi năng lượng tiêu cực đã chống lại chính tôi và những người khác, tôi
phát hiện ra rằng, nó có thể đem lại một nguồn năng lượng vô cùng dồi dào.
Ts. Franklin hiếm khi nào bình luận gì
trong suốt dòng chảy của những câu chuyện, ký ức hay cảm giác tuôn trào từ tôi,
thay vì hướng dẫn tôi hiểu được những xúc cảm, hiện tại và quá khứ, mọi chuyện
phần lớn đều phụ thuộc vào chính tôi. Vào tháng cuối cùng đi trị liệu, cảm thấy
hài lòng vì nhận ra mình thật sự bắt đầu yêu mến bản thân, khi suy nghĩ về những
điều tôi đã thay đổi – khả năng cảm nhận nỗi buồn và đặt mình vào trong nỗi
buồn đó; cảm giác có khả năng yêu và được yêu; dần dà tin tưởng vào cảm nhận và
trí tưởng tượng của mình, mặc cho chúng có vẻ kỳ lạ, điên khùng và bí ẩn như thế
nào đi nữa – tôi nói với Ts Franklin rằng, trong những khung phòng tâm trí bản
thân, tôi đã mở tung vài cánh cửa xưa vẫn còn khép kín bằng những thay đổi nho
nhỏ của mình.
Im lặng. Và rồi, vang lên từ đằng sau,
giọng của Ts. Franklin với một lời nhận xét hiếm hoi, “Theo cách tôi nhìn, chúng có vẻ khá to
lớn.”
Jay Neugeboren là tác giả của 21 cuốn sách và bốn
tập truyện với nhiều giải thưởng danh tiếng khác nhau.
Ông là Giáo sư tại ĐH Massachusetts trong nhiều năm và đã tham gia giảng
dạy tại các trường ĐH khác như Columbia, Stanford và Freiburg (Đức). Ông hiện
sống và viết tại New York, nơi ông giảng dạy trong Chương trình Cao học Văn chương
tại Trường ĐH Nghệ thuật, ĐH Columbia.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét