 |
| Chứng ám sợ nhện |
Một nghiên cứu mới cho thấy những người sợ nhện thường sẽ thấy
nhện to hơn kích thước thật.
"Chúng tôi nhận thấy dù tất cả những người bị ám sợ nhện đều
xem nhện là rất khó chịu, chỉ những người có mức ám sợ cao mới đánh giá quá mức
kích thước của loài vật này”, Tali Leibovich, nhà khoa học tại Bộ môn Não và
Khoa học Nhận thức thuộc ĐH Ben-Gurion (BGU), Negev-Israel, cho biết.
Các nhà nghiên cứu cho biết, ý tưởng cho nghiên cứu này xuất
phát từ một kinh nghiệm thực tế. Noga Cohen, sinh viên cao học về tâm lý thần
kinh lâm sàng tại BGU, một ngày nọ phát hiện một con nhện đang bò. Leibovich là
người có chứng sợ nhện, đã yêu cầu Cohen tìm cách loại trừ con nhện “to đùng”
đó.
Cohen nhận thấy yêu cầu trên thật kì lạ, nhất là do cô nghĩ con
nhện trông khá nhỏ.
"Chuyện này làm sao có thể xảy ra nếu cả hai chúng ta đều
đang nhìn cùng một con nhện?” Cohen đặt câu hỏi.
Vì vậy, các nhà nghiên cứu đã đưa ra một thực nghiệm để hình
dung liệu chứng sợ nhện ảnh hưởng tới nhận thức của chúng ta về nhện như thế
nào. Theo ghi nhận trong nghiên cứu, nhóm nghiên cứu chỉ lựa chọn các nghiệm thể
là nữ “do khả năng mắc chứng sợ nhện ở nữ giới cao hơn nam giới”.
Trong một thực nghiệm, các nhà khoa học đã yêu cầu 80 sinh viên
nữ trả lời một bảng hỏi đánh giá mức độ ám sợ nhện của họ. Nhóm nghiên cứu chỉ
chọn ra trong số đó 20% mức điểm cao nhất và 20% mức thấp nhất, tương ứng với
12 sinh viên cho biết rất sợ nhện và 13 sinh viên không hề sợ.
Nhóm nghiên cứu sau đó cho các sinh viên trên xem qua trên máy
tính một loạt hình các loại chim, bướm, nhện và yêu cầu họ chọn kích cỡ của từng
con vật trên phù hợp với một thang đo tỉ lệ đặc biệt với một cực là ruồi và cực
còn lại là cừu. Thực nghiệm cũng yêu càu họ đánh giá mức độ gây khó chịu của từng
tấm hình.
 |
| Thiết kế nghiên cứu với hình các loài vật khác và thang đo đặc biệt |
Các nhà nghiên cứu không biết liệu đây là hiệu ứng chỉ xảy ra ở
nhện hay cũng diễn ra với các ám sợ loài vật khác. Vì vậy, họ tiến hành thực
nghiệm thứ hai, yêu cầu 64 sinh viên nữ thực hiện cùng quy trình với thực nghiệm
đàu tiên. Tuy nhiên lần này là với hình ong vò vẽ, bọ và bướm cùng với hình nhện.
Nhóm có mức ám sợ nhện cao đánh giá hình ong gây khó chịu hơn
nhóm ít sợ, tuy nhiên họ không đánh giá quá mức kích cỡ của ong.
"Kết quả cho thấy bản thân mức độ gây khó chịu là chưa đủ để
giải thích cho việc thổi phồng kích cỡ”. Các nhà nghiên cứu cho biết, kết quả
cũng cho thấy cảm xúc có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận kích cỡ của
nhện.
"Nghiên cứu cũng đặt ra câu hỏi: liệu sợ hãi có làm sai lệch
kích thước, hay chính việc nhầm lẫn về kích thước gây ra sự sợ hãi?”, Leibovich
cho biết. “Các nghiên cứu trong tương lai đi tìm câu trả lời cho câu hỏi trên
có thể sẽ trở thành nền tảng để phát triển các phương pháp trị liệu cho các loại
ám sợ khác nhau.”
Dịch: Hành lang Tâm lý