RỐI LOẠN NHÂN CÁCH CHỐNG ĐỐI XÃ HỘI CÓ LIÊN HỆ VỚI THIẾU HỤT CHẤT TRẮNG TRONG NÃO BỘ

Chất trắng trong não

ROBERTA JENKINS  July 19, 2017

Một nghiên cứu mới trên Scientific Reports cho thấy, việc thiếu hụt trong cấu trúc dẫn truyền chất trắng có liên hệ với những ngừoi được chẩn đoán có Rối loạn Nhân cách Chống đối Xã hội (Antisocial personality disorder-ASPD).

Những ngừoi có ASPD thường có khả năng tự kiểm soát kém, hung hăng và lạnh lùng. Những nét nhân cách trên đồng nghĩa với việc họ thường dễ tham gia vào các hoạt động tội phạm nhiều hơn so với dân số chung. Thực tế, 47% tù nhân nam giới được chẩn đoán có ASPD trên khắp thế giới. ASPD thường gặp ở đàn ông hơn phụ nữ, tỉ lệ lần lượt là 3% và 1% được chẩn đoán trên toàn dân số.

Các nghiên cứu cho rằng ASPD có liên hệ với những bất thường trong não bộ, dù vậy, sinh lý bệnh học (pathophysiology) chính xác của rối loạn này vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, việc khiếm khuyết trong cấu trúc của chất trắng được liên hệ tới tính bốc đồng (impulsivity) và hành vi rủi ro (risk-taking behavior) của ASPD.

Nhằm tìm hiểu về cấu trúc vi mô (microstructure) của chất trắng trong ASPD, một nhóm các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu trên 20 người có chẩn đoán ASPD và 23 người khoẻ mạnh để làm nhóm đối chứng (control group). Những ngừoi tham gia đều là nam giới và hoàn thành một bài kiểm tra tính bốc đồng cũng như hành vi rủi ro trước khi được chụp MRI nhằm đo lường độ phân tán phân tử nước trong chất trắng.

Nghiên cứu cho thấy khiếm khuyết chất trắng ở các bệnh nhân có ASPD. Một khu vực gây chú ý là bó móc phải (right uncinate fasiculus), đường dẫn chất trắng gắn hệ viền (limbic system) với các khu vực não trán trước (frontal brain). Một phần hệ viền là hạnh nhân (amygdala) có liên hệ với việc hình thành các phản ứng về cảm xúc. Đồng thời, một số khu vực ở thuỳ trán (frontal lobe) được cho rằng hoạt động như tiếng nói của lý trí giúp chúng ta kiểm soát cảm xúc. Vì thế, khiếm khuyết về cấu trúc ở bó móc có thể chịu trách nhiệm cho biểu hiện giảm ức chế hành vi ở ngừoi có ASPD.

Bó móc cũng giúp nối kết các vùng não giúp kiểm soát lý lẽ xã hội và nhận thức cũng như ra quyết định. Thiếu mối liên kết giữa các khu vực này được cho rằng gây ra các vấn đề ở ASPD như đánh giá đạo đức kém, thiếu thấu cảm và dễ hung hăng. Thêm vào đó, các khiếm khuyết cũng được quan sát thấy ở đường dẫn chất trắng giúp kết nối các mạng luới thuỳ đỉnh và thuỳ thái dương, cũng gắn với tính bốc đồng và các hành vi rủi ro.

Nhìn chung, nghiên cứu dựa trên các kết quả từ trước, cho thấy những bất thường về não bộ ở cấu trúc vi mô của chất trắng. Những khiếm khuyết này, cùng với các tác nhân môi trường, có thể tạo nên sự “mất kết nối” gây ra những khiếm khuyết cảm xúc-xã hội thường gặp ở ASPD. Việc hiểu về cấu trúc sinh lý bênh học của ASPD có thể giúp giải mã những cơ chế giải phẫu thần kinh bên dưới tính bốc đồng, hung hăng và tàn nhẫn gắn với ASPD.

Nguồn: http://www.psypost.org/2017/07/antisocial-personality-disorder-linked-impairments-white-matter-microstructure-49349
Link nghiên cứu : https://www.nature.com/articles/srep43002
Dịch: Hành Lang Tâm Lý