BÍ MẬT CỦA HẠNH PHÚC ẨN CHỨA CẢ NHỮNG CẢM XÚC KHÔNG DỄ CHỊU

"Một cảm xúc có thể tiêu cực trong hoàn cảnh  này nhưng tích cực trong hoàn cảnh khác"

14/08/2017

Nghiên cứu mâu thuẫn với ý kiến cho rằng con người chỉ nên tìm kiếm sự vui thích để đạt được hạnh phúc.

Theo một nghiên cứu được công bố bởi APA, chúng ta sẽ hạnh phúc hơn khi được cảm nhận những xúc cảm mà bản thân mong muốn, kể cả khi đó là những cảm xúc không dễ chịu, như giận dữ hay căm ghét.

“Hạnh phúc không chỉ là những cảm giác vui sướng giản đơn hay việc né tránh đau khổ. Hạnh phúc là có được những trải nghiệm có ý nghĩa và đáng giá, bao gồm cả những cảm xúc mà bạn nghĩ chúng đáng có,” TS. Maya Tamir, giáo sư tâm lý học tại ĐH Hebrew, Jerusalem, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết. “Mọi cảm xúc có thể là tích cực trong hoàn cảnh này và tiêu cực trong tình huống khác, bất kể chúng dễ chịu hay khó chịu.”

Nghiên cứu xuyên văn hóa trên khảo sát 2,324 sinh viên đại học ở 8 quốc gia: Hoa Kỳ, Brazil, Trung Quốc, Đức, Ghana, Israel, Ba Lan và Singapore. Được xuất bản trực tuyến trên Journal of Experimental Psychology: General^® , đây là nghiên cứu đầu tiên tìm thấy mối liên hệ giữa hạnh phúc và việc trải nghiệm những cảm xúc mà một người muốn có, kể cả khi đó là những cảm xúc gây khó chịu, Tamir cho biết.

Nhìn chung, những người tham gia mong muốn trải nghiệm nhiều cảm xúc vui tươi và ít cảm xúc khó chịu hơn so với thực tế đời sống của họ. Tuy nhiên không phải mọi trường hợp đều như vậy. Thú vị là, 11% những người tham gia muốn ít trải qua những cảm xúc siêu việt (transcendent emotions) như tình yêu và sự cảm thông so với những trải nghiệm thường nhật của họ. Đồng thời, 10% muốn cảm nhận nhiều hơn những cảm xúc khó chịu như giận dữ hay căm ghét. Chỉ có một số ít trùng lặp giữa hai nhóm này.

Ví dụ, một người không cảm thấy tức giận khi đọc về một trường hợp lạm dụng ở trẻ em, họ có thể nghĩ rằng mình nên giận dữ nhiều hơn trước hoàn cảnh mà nạn nhân phải chịu, vì thế họ mong muốn có nhiều cảm xúc phẫn nộ hơn họ thực sự có trong thời điểm đó, Tamir giải thích. Một phụ nữ muốn rời bỏ một người chồng bạo hành nhưng không sẵn lòng làm điều đó, cô ấy có lẽ sẽ hạnh phúc hơn nếu cô ít yêu anh ta hơn, Tamir cho biết thêm.

Người tham gia được khảo sát về cảm xúc mà họ mong muốn và cảm xúc họ trải nghiệm thực tế trong cuộc sống. Họ cũng được yêu cầu tự đánh giá mức độ hài lòng với cuộc sống và các triệu chứng trầm cảm của bản thân. Xuyên suốt các nền văn hóa trong nghiên cứu, những người tham gia nào trải nghiệm nhiều cảm xúc mà họ mong đợi cho thấy có mức hài lòng cao hơn và ít triệu chứng trầm cảm hơn, bất kể những cảm xúc được mong muốn đó là dễ chịu hay khó chịu. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu sâu hơn để kiểm chứng liệu những cảm xúc mà chúng ta mong đợi thực sự có ảnh hưởng đến hạnh phúc hay không hay chỉ đơn thuần là có mối liên hệ với nó, Tamir cho biết.

Nghiên cứu chỉ đánh giá một phạm vi của cảm xúc không dễ chịu được biết đến như các cảm xúc tự-củng cố tiêu cực, gồm có căm ghét, gây hấn, tức giận và coi thường. Nghiên cứu trong tương lai sẽ khảo sát các cảm xúc gây khó chịu khác, như sợ hãi, tội lỗi, buồn bã hay xấu hổ. Cảm xúc dễ chịu được xem xét trong nghiên cứu gồm có thông cảm, yêu thương, tin tưởng, đam mê, mãn nguyện và phấn khởi. Nghiên cứu trước đây cho thấy cảm xúc mà con người mong đợi có liên hệ với các giá trị và tiêu chuẩn văn hóa của họ. Tuy nhiên, những liên kết này không được kiểm chứng trực tiếp trong nghiên cứu.

Theo Tamir, nghiên cứu làm sáng tỏ phần nào những mong đợi phi thực tế mà nhiều người có về chính cảm xúc của họ.

 “Trong các nền văn hóa phương Tây, đặc biệt là ở Hoa Kỳ, con người lúc nào cũng mong muốn được cảm thấy thoải mái, dễ chịu”, Tamir cho biết. “Thậm chí ngay cả khi họ thấy vui vẻ gần như mọi lúc, họ vẫn nghĩ rằng mình còn có thể cảm thấy dễ chịu hơn thế nữa, chính điều đó cuối cùng lại khiến họ ít hạnh phúc hơn.”

Link nghiên cứu

·       The Secret to Happiness: Feeling Good or Feeling Right? (PDF, 199KB)

Link nguồn: http://www.apa.org/news/press/releases/2017/08/secret-happiness.aspx

Dịch: S.N-Hành Lang Tâm Lý