đh
nAM cALIFORNIA 28/8/2014
Một nhóm nghiên cứu từ ĐH Nam Caifornia, trường Kĩ sư
Viterbi (USC Viterbi), đã công bố kêt quả từ một nghiên cứu khảo sát của họ về
hiệu quả trong việc sử dụng robot hình người để giúp trẻ có tự kỷ luyện tập bắt
chước hành vi nhằm mục đích thúc đẩy khả năng tự chủ của các em.
Nghiên cứu thử nghiệm của công trình “Phản hồi tín hiệu
tăng cấp trong Thực hành Bắt chước thông qua Robot ở Trẻ có Rối loạn Phổ Tự kỷ”
được thực hiện bởi Maja Matarić, Phó phòng Nghiên cứu và
USC Viterbi và Chủ tịch hội Chan
Soon-Shiong Khoa học máy tính, khoa học thần kinh và Nhi khoa, các nghiên cứu
của bà tập trung vào cách công nghệ robot có thể hỗ trợ những cá nhân có các
nhu cầu đặc biệt, bao gồm các bệnh nhân Alzheimer và trẻ em với rối loạn Phổ Tự
kỷ (ASD). Nhóm nghiên cứu gồm có nghiên cứu sinh Jillian Greczek, nghiên cứu sinh
sau tiến sĩ Amin Atrash, và sinh viên khoa học máy tính Edward Kaszubski.
Mataric chia sẻ “Có nhiều nhu cầu trong chăm sóc y tế có
thể được trợ giúp nhờ những cỗ máy thông minh có khả năng hỗ trợ con người ở
mọi lứa tuổi, qua đó, chúng ta có thể trở nên bớt cô đơn, thực hiện được những
bài tập phục hồi chức năng và học những hành vi xã hội,” “Có rất nhiều điều ta
có thể thực hiện để giúp bổ trợ cho việc chăm sóc con người cũng như cho những kĩ thuật mới khác.”
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã kiểm chứng cách
thức trẻ có ASD phản ứng với robot hình người. Những chú robot này cung cấp các
tín hiệu tăng cấp, một kỹ thuật vật lý trị liệu định hình hành vi thông qua
việc đưa ra những tín hiệu, hay khuyến khích, cụ thể tăng dần. Chúng giúp cá
nhân học những kỹ năng mới hoặc những kỹ năng đã mất. Mataric và nhóm đã chia
12 trẻ ASD với chức năng hoạt động cao thành 2 nhóm, một thực nghiệm và một
kiểm soát. Mỗi trẻ sau đó sẽ chơi một trò chơi bắt chước với robot Nao, trong
đó, yêu cầu trẻ tái lập 25 tư thế cánh tay khác nhau.
Jillian Greczek cho biết “Trong nghiên cứu này, chúng tôi
sử dụng tín hiệu tăng cấp nhầm phát triển kỹ năng mô phỏng xã hội thông qua trò
chơi bắt chước,” “Chúng tôi hy vọng việc học kỹ năng như thế này có thể được
phổ biến. Như thế, mỗi khi trẻ tự kỷ chơi cùng bạn bè, và có những bé chơi đèn
xanh, đèn đỏ, trẻ cũng có thể quan sát trò chơi và nói ‘À, tôi đã nhìn ra cách
chơi, tôi cũng có thể chơi với họ nữa’.”
Khi trẻ trong cả hai nhóm mô phỏng đúng tư thế, robot sẽ
phát ra ánh sáng xanh nhấp nháy ở mắt, gật đầu và nói: “Tốt lắm!”. Khi trẻ
trong nhóm kiểm chứng bắt chước tư thế không chính xác, robot sẽ lặp lại y
chang lời yêu cầu. Tuy nhiên, với các nghiệm thể trong nhóm thực nghiệm, robot
Nao sẽ đưa ra nhiều lời khuyến khích khác nhau khi trẻ mô phỏng không đúng động
tác. Đầu tiên, người máy sẽ phát ra những tín hiệu bằng lời, sau đó, sẽ có
những hướng dẫn chi tiết hơn và thể hiện tư thế.
Nghiên cứu cho thấy những trẻ nhận được nhiều lời động
viên (phản hồi dấu hiệu tăng cấp) cho đến khi đạt được hành động đúng sẽ cải
thiện và duy trì hiệu quả hoạt động, trong khi những trẻ không nhận được các
tín hiệu tăng cấp sẽ thoái lui hay giữ nguyên hiện trạng. Các kết quả này cho
thấy việc phản hồi đa dạng sẽ hiệu quả và ít gây khó chịu hơn cho nghiệm thể
thay vì chỉ đơn thuần nhận được cùng một lời khuyến khích lặp đi lặp lại những
lúc mô phòng sai tư thế. Hơn nữa, nó minh chứng rằng người máy hỗ trợ xã hội
hữu dụng trong việc cung cấp những phản hồi như trên,
Dù nghiên cứu chưa thực hiện trọn vẹn mô hình tín hiệu
tăng cấp nhưng các kết quả sơ khởi đem lại nhiều hứa hẹn cho việc sử dụng kỹ
thuật này để cải thiện khả năng tự chủ của trẻ thông qua can thiệp sử dụng
robot. Mataric hy vọng rằng trong thập niên tới, trẻ với ASD sẽ có robot riêng
hỗ trợ trị liệu cho các em. Các bé sẽ được thúc đẩy qua những nhiệm vụ thường
nhật, được huấn luyện thông qua tương tác với người khác và được động viên để
chơi đùa cùng bè bạn.
Mataric nói, “Thành quả cuối cùng là làm sao mỗi trẻ đều
có một robot cá nhân giành riêng cho việc cung cấp động lực, khen ngợi và thúc
đẩy để hòa nhập tốt hơn”
Nghiên
cứu thử nghiệm này là một phần trong
công tác công nghệ người máy hỗ trợ xã hội đang được thực hiện bởi Mataric ở
Phòng Thí nghiệm Tương tác, một bộ phận của Trung tâm Hệ thống Người máy và Tự
động USC, Phòng Thí nghiệm Robot USC và Bộ môn Khoa học Máy tính Viterbi USC.
Các nghiện cứu ở Phòng Thí nghiệm Tương tác tập trung vào việc phát triển những
người máy hỗ trợ xã hội thích ứng và cá nhân hóa nhằm giúp đỡ những người có
nhu cầu đặc biệt trong việc kết hợp các hành vi sức khỏe và trị liệu trong đời
sống thường nhật.
Nghiên cứu được tài trợ bởi Quỹ Khoa học Quốc gia Máy
tính Phục vụ Con người và Quỹ Khoa học Quốc gia Cơ sở vật chất Nghiên cứu CISE.
http://www.psypost.org/2014/08/study-shows-robots-can-help-kids-autism-learn-new-skills-27731
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét